Van een gewelddadige geschiedenis waarin zwarte mensen alleen maar iemands knecht konden zijn, en absoluut geen rechten hadden, hebben we in de 21e eeuw een volksfeest waarin de knecht pérse zwart moet zijn, en geen andere kleur mag hebben. Hoe bizar is dat? En hoe leg je dat uit aan de mensen die gevochten hebben voor de rechten van zwarte burgers?
Over het Polderfundamentalisme: de verdediging van de witte goedheiligman en zijn zwarte knecht.
Orthodoxe geloofsopvattingen wordt meestal besproken in relatie tot de Ander: moslims, religie, en hoofddoekjes.
Daardoor zou je bijna gaan denken dat Hollanders niet orthodox zijn. Natuurlijk heb je de SGP partij; maar de 'gewone' Hollander? Nuchter toch?
Tijdens de jaarlijkse Sinterklaasviering komt het polder fanatisme echter in vol ornaat naar buiten. We horen en zien dan de autochtone Hollander die nog steevast in een blanke Sinterklaas mét een zwarte knecht gelooft. En deze rolverdeling verdedigt als ware het voorgeschreven door een religie.
De NPS had vorig jaar het lef om de kleur van de knecht van Sinterklaas te veranderen tijdens de Sinterklaasoptocht. Piet werd naast de "traditionele" zwart/bruine kleur nu ook roze, geel, rood, en blauw geschilderd.
Wat bleek? Veel mensen kregen een aanval bij het zien van die regenboog Pieten! "Hun" geloofsovertuiging werd verkwanseld, de traditie was bevlekt.
De vaste rolverdeling tussen de witte goedheiligman (die altijd blank is) met zijn knecht (die alleen zwart mag zijn), wordt op Internetforums, tv programma's en in de kranten verdedigd met het soort conservatieve argumenten waar de SGP jaloers op kan zijn.
Na het verschijnen van de gekleurde pieten op tv, klommen mensen direct in de pen en schreven druk naar de NPS. Met resultaat. De NPS zwichtte voor de orthodoxe stemmen en wel ja; bij de binnenkomst van Sinterklaas was Piet dit jaar weer zwart. Zoals "de traditie" dat voorschrijft.
Rode Piet? Onmogelijk!
Blauw? Waar heb je het over?
Een ware fundamentalist laat zich streng leiden door wat hij of zij "traditie" noemt, en daar horen traditionele rolpatronen bij. De Sinterklaas conservatieveling houdt ook streng vast aan de overgeleverde leer uit zijn jeugd: Sint blank; Piet zwart. Van deze geloofsleer afwijken is onmogelijk. Want hiermee zouden belangrijke regels doorbroken worden in zijn geloofsovertuiging.
Het verzet tegen de Zwarte Piet is van alle tijden
Het verzet tegen de Zwarte Piet in het feest bestaat al sinds er Surinamers naar Nederland kwamen. Met vlagen zie je er iets van in de media, maar het verzet is er altijd geweest. Toch zitten we 40 jaar later nog steeds met de Zwarte Piet opgescheept. Hoe kan dat?
Elke fundamentalist verwijst naar de fundamenten van de regels die hij toepast, en de juistheid van zijn leer. De orthodoxe Sinterklaasvierder is even volhardend en bijt zich vast in zijn geloof. Hij verdedigt de zwart-wit relatie door te verwijzen naar de 'juiste leer' van zijn ritueel, en de onschuldige oorsprong ervan. Oude geschiedenissen worden naar boven gehaald waarin Piet de duivel voorstelde, zwart door Afrika. Oh nee; de schoorsteen. En nog meer verhalen die als uitleg moeten dienen voor Piets zwarte kleur, accent, rode lippen en kroeshaar.
Nederland en haar geschiedenis van slavernij
Veel verklaringen, maar één ontbreekt er steeds: de rol en kleur van Piet versus de kleur en de rol van de Sint. Waar is die op gebaseerd? Met een lange Nederlandse geschiedenis van onderdrukking heeft die meester/knecht relatie niets te maken, zo houdt de orthodoxe Sinterklaasvierder vol. "Zo was het altijd al," en, wordt er herhaald: "Het is altijd zo geweest. En wat altijd al zo was, moet zo blijven".
Een geweldsgeschiedenis van meester/knecht/zwart/wit relaties wordt 'onschuldig' gemaakt doordat het geweld nu verpakt wordt in een volksfeest middels humor en karikaturen. Daardoor is de achterliggende realiteit tot iets "normaals"gemaakt. Maar het geweld was echt en abnormaal, en mag niet als bron gebruikt worden voor vermaak.
Het geloof van de orthodoxe Sinterklaasvierder in zijn eigen leer is dusdanig rechtlijnig, dat zijn feest zonder een zwarte knecht ook geen "echt" Sinterklaasfeest meer is (Zie Gravenberch, 1998, in het boek: "Sinterklaasje, Kom maar binnen zonder knecht" ). Net zoals de Katholieke kerk de aartsbisschop nodig heeft voor zijn rituelen, heeft de orthodoxe Sinterklaasvierder de zwarte knecht nodig voor haar feest en voor haar aartsbisschop: Sinterklaas. Want de eigenschappen van de witte goedheiligman bestaan bij de gratie van die van de zwarte knecht.
Piet: dom, de duivel, Afrika, knecht, zwart, lenig, grappig.
Sint: wijs, goedheilig, het Westen, Christendom, oud, blank, serieus, meester.
De identiteiten van de twee zijn tegengesteld aan elkaar. Haal de zwarte knecht weg en er blijft niets over van deze duale relatie, waarin Sints identiteit (zijn wijsheid, etc) compleet afhankelijk is van de zwarte knecht (zijn domheid, etc.).
Ter illustratie onderstaand een aantal voorbeelden van de Sinterklaas orthodoxie waar streng wordt vastgehouden aan het eigen fundamentalisme. De reacties kun je indelen in een aantal terugkerende categorieën. Maar wat vooral opvalt is dat de opvattingen net zo conservatief zijn als die van een fundamentalist, en zij hun tegenstanders (net als een fundamentalist) geen plek in Nederland gunnen.
De reacties op het nieuwsbericht: Piet weer zwart: Pieten zijn toch altijd al zwart geweest? Waarom moet altijd alles aangepast worden?
Henk, Geldrop 11:49 15.11.07
Ja, en zo hoort het ook.
Lisa, wijchen 11:50 15.11.07
en zo hoort het ook -en niet anders (Kinderen zien geen discrimerende dingen-die zien stoute kinderen die meegenomen zijn door sinterklaas en voor straf via de roetzwarte schoorsteen nu lieve kinderen kados moeten geven)
sinterklaasliefhebber, stad van sinterklaas -mokum 11:53 15.11.07
Goed plan, zwarte pieten worden zwart door het roet uit een schoorsteen, dat is wat we onze allochtone medemens bij moeten brengen. Dit is een traditie in Nederland, dus graag een beetje respect voor een Nederlandse gewoonte.
Marc, Putten 11:54 15.11.07
Terecht! Het is al eeuwen in onze cultuur gebakken, andersdenkenden zoals moslims moeten ons dit niet afpakken!!!
Ilse, STEIN LB 11:57 15.11.07
En zo hoort het! Dat is een heel oude cultuur en het was onzin dat er blauwe en gele Pieten werden ingezet omdat een bepaalde groep problemen met zwarte Pieten had/heeft.
Els, Almere 11:58 15.11.07
zwarte piet is nu eenmaal zwart, dat is traditie, die gekleurde pieten sloegen nergens op. Heeft niets te maken met discriminatie of onderdrukking, je kunt overal wel wat achter zien. Laat die kinderen toch genieten van een geweldig feest!
jolanda, den bosch 11:58 15.11.07
Zo hoort het ook.Sinterklaas is een puur Nederlands (volks) feest en daarbij horen Zwarte Pieten !Een ieder die zich hier aan stoort, is niet geïntrigeerd in de Nederlandse cultuur en erfgoed.
Willem, Deventer Colmschate 11:59 15.11.07
Goeie zaak! Zo hoort het. Mensen die zeggen dat een zwarte piet onder discriminatie/racisme valt zijn niet goed bij hun hoofd. Het is gewoon een kinderfeest. Dat maar op 1 manier gevierd moet worden en dat is de oorspronkelijke manier MET zwarte pieten.
KNUT, NORGE 12:06 15.11.07
Laten we de Nederlandsche tradities nu ook in ere houden. Wat willen ze anders dat we straks geen Sinterklaas meer vieren maar enkel Suikderfeest?
Rob Duifhuizen, Zoetermeer 12:10 15.11.07
En terecht. De NOS moet zich niet gaan bemoeien met een oude traditie!
Fleur, Enschede 13:16 15.11.07
een Piet hoort zwart te zijn....daarnaast maakt het de kinderen echt niets uit hoor welke kleur ze hebben...de ouders met bekrompen geesten kunnen daar niet mee om gaan....kinderen vonden het heel plausibel dat de pieten een andere kleur hadden door die regenboog....
Barry, Eindhoven 12:12 15.11.07
De laatste opmerking is opmerkelijk. De auteur stelt namelijk vast dat de knecht zwart "hoort" te zijn (een knecht die zwart hoort te zijn; kan het nog wat racistischer?), en houdt star vast aan de conservatieve rolverdeling. Ondanks het feit dat hij tegelijkertijd ziet dat het voor kinderen niet uitmaakt. De doctrine, ofwel de verstokte geloofsovertuiging, prevaleert dus opnieuw, onverzettelijk, ondanks de zichtbare flexibiliteit van de kinderen.
De Sinterklaasfundamentalist is verder zelfs bereid critici vanwege hun afwijkende opvatting uit Nederland te weren:
Goed zo een zwarte Piet is zwart en niet een andere kleur. Als iemand hier moeite mee heeft dan is er 1 ding Wegwezen! Nederlands erfgoed moet blijven
Z. Piet, Spanje 12:00 15.11.07
Ja? Wat is daar zo vreemd aan? Dat is toch altijd zo geweest? En degene die daar niet me kan leven zoekt maar een ander land op om te wonen!
Bert, Amsterdam 12:02 15.11.07
EINDELIJK. Pieten zijn volgens de traditie zwart. Zo blijft onze HOLLANDSE traditie in ere. Wie het niet bevalt kan weer weg naar land van herkomst. allochtonen roepen altijd om het hardst dat hun tradities moeten blijven. Nou, die van ons dus ook.
BK, Zaandam 12:14 15.11.07
Inderdaad, wat een gezeur. Al onze tradities moeten allemaal maar wijken om anderen niet voor het hoofd te stoten. Het wordt eens tijd dat ONZE tradities ook weer eens respect krijgen, staan die tradities je niet aan dan ga je toch lekker naar een ander land??
Een conservatief in wording, Zwolle 12:21 15.11.07
Mensen die onze cultuur samen met door roet zwart geworden mensen niet nemen voor wat het is en daar op de meest misselijke manier het woord discriminatie aan hangen horen hier niet te zijn.Ik kom ook niet bij u op de koffie om vervolgens uw huis te verbouwen omdat het mij niet aanstaat.
Martijn, Amsterdam 14:22 15.11.07
Precies! Zwarte Piet hoort ook zwart te zijn en niet groen, paars of weet ik niet wat voor kleur. De Marokkanen en andere groeperingen die hier problemen mee hadden gaan maar weer lekker terug naar hun eigen land. Daar hebben ze geen Sinterklaas en Zwarte Piet. Maar ook geen uitkering en kinderbijslag. Ze dus moeten dus maar kiezen wat voor hun het belangrijkste is. Dit is een oud Nederlands gebruik en dat moeten we ook zo houden.
Friese Piet, Bari (Italia) 16:28 15.11.07
Ik ben trots op zwarte piet en Sinterklaas het zijn welkome gasten, wie gezelligheid en cadeaus mee brengen voor onze kinderen. In Nederland hebben we ook mensen wie te gast zijn die de boel alleen maar lopen te verzieken en zeuren over discriminatie. Dit soort gasten moeten een voorbeeld aan Sinterklaas en zwarte piet , die gaan namelijk weer naar huis.
Sinterklaas, den haag 18:00 15.11.07
Bij een discussie die wordt afgedaan als "gezeur", "het is een kinderfeest", "kinderen vinden het niet racistisch", komen onderwijl wel sentimenten naar boven, waar de honden geen brood van lusten. Democratie, gelijkwaardigheid en respect blijken al vrij snel waarden die er niet toe doen.
De vraag is: wat zeggen deze reacties over het beschavingsniveau van onze moderne samenleving? Terwijl andere culturen herhaaldelijk verweten wordt conservatief te zijn en achterlijk, toont dit deel van autochtoon Nederland via de discussie over Sinterklaas glashelder aan wat hun denkniveau is.
